Leerkracht Saskia Bronckers begeleidt inclusietraject: ‘Wij maken stapsgewijs schakelen van vso naar regulier onderwijs mogelijk’
Havoleerlingen van vso De Buitenhof kunnen via een inclusietraject stapsgewijs schakelen naar het reguliere onderwijs van het Bernardinuscollege in Heerlen. Saskia Bronckers (40) is leerkracht van de havo 4-klas die aan dit traject deelneemt: ‘We laten vso-leerlingen in hun eigen tempo wennen aan het reguliere schoolsysteem en bereiden ze geleidelijk voor op hun leven na het eindexamen.’
Saskia werkt sinds haar 23e op De Buitenhof. Vanwege haar interesse voor psychologie én onderwijs is ze in het speciaal onderwijs terechtgekomen. ‘Een perfecte match’, noemt ze het. Een die nóg interessanter werd toen een jaar geleden het inclusietraject startte. Binnen een aparte vleugel van het Bernardinuscollege bevinden zich vier havoklassen van De Buitenhof. Deze vormen een thuisbasis voor vso-leerlingen die geheel of gedeeltelijk integreren in het reguliere onderwijs. De vleugel vormt een beschutte omgeving. Hier kunnen leerlingen zich terugtrekken als de reguliere school te druk voor ze is, kunnen ze hun pauzes doorbrengen en vinden ze hun vso-klasgenoten. Saskia heeft de havo 4-klas onder haar hoede. Ze begeleidt haar leerlingen, helpt ze met plannen, uitleg, overleg met vakdocenten en met vragen die ze hebben. De vakken worden gegeven door leerkrachten uit het reguliere onderwijs. Vso-leerlingen kunnen ervoor kiezen deze in de klas zelf te volgen of online, in hun vso-klas.
Maatwerk
De klassen die meedoen aan het inclusietraject tellen maximaal 12 leerlingen. In de klas van Saskia zitten er nu 9. Iedere leerling volgt een eigen leertraject op maat. Waar op De Buitenhof geen mogelijkheid is om in de bovenbouw een leerprofiel te kiezen, kan dit op het Bernardinuscollege wél. ‘Deze keuzevrijheid voor onze leerlingen is een van de grote voordelen van deze samenwerking’, vertelt Saskia enthousiast. Welke vakken leerlingen in de reguliere klassen volgen, beslissen ze zelf. Ze kunnen er ook voor kiezen om de uitleg van de leerkracht online te volgen vanaf de computer in hun vaste vso-klas. Verdere ondersteuning kunnen ze ook online krijgen of van hun vso-leerkracht. ‘De ene leerling schakelt voor 50 procent naar het reguliere onderwijs, voor anderen ligt dat percentage hoger of juist lager’, legt Saskia uit. ‘Daarbij geldt dat niets móet. Als een leerling een mindere dag heeft en daardoor liever bij mij in de klas blijft dan naar de reguliere klas gaat, kan dat.’
Aandacht
De leerlingen van De Buitenhof krijgen, net als andere leerlingen in het speciaal onderwijs, veel persoonlijke aandacht van hun leerkrachten. ‘Er zijn veel contactmomenten en gesprekken waarbij we vragen hoe het gaat en waar ze extra hulp kunnen gebruiken’, legt Saskia uit. ‘De leerkrachten uit het reguliere onderwijs zijn enorm betrokken en komen ook regelmatig even in mijn lokaal langs om iets te overleggen of vragen. De lijnen zijn kort. Ook met de ouders. Met hen heb ik regelmatig een-op-een contact. Voor extra ondersteuning van een leerling hebben we een leerlingbegeleider. Voor het wennen aan de reguliere havoklassen, hebben we een buddysysteem. Wanneer een vso-leerling een nieuw vak gaat volgen in een reguliere havoklas, vragen we een leerling uit die klas om onze leerling te begeleiden. Een buddy is altijd een leerling die dit zelf aanbiedt en het leuk vindt om te doen. Na een kennismaking begeleidt de buddy onze leerling naar de les en maakt hem of haar wegwijs.’
Overgang
Dankzij het inclusietraject maken vso-leerlingen binnen een veilige, prikkelarme omgeving met een vaste leerkracht stap voor stap kennis met wisselende leslokalen en docenten en veel leerlingen per klas. Saskia: ‘Hierdoor kunnen ze langzaam wennen aan een omgeving die minder geborgen en gestructureerd is dan de so- en vso-scholen zijn. Vooraf bespreken we iedere te nemen stap met de leerlingen zelf. Het is namelijk belangrijk dat ze zich er prettig bij voelen en het ook écht zelf willen. In die gesprekken hebben we het ook over hun rol in de reguliere klas. We bespreken of de docent wel of niet direct vragen aan ze mag stellen en waar ze het liefst willen zitten in de klas. Tijdens de lessen loop ik ook regelmatig even langs de klassen om te kijken hoe het gaat.’
Succes
Saskia ziet een belangrijke toekomst weggelegd voor het inclusietraject: ‘Ons doel als vso is om het maximale uit onze leerlingen te halen en dankzij dit traject lukt dat steeds beter. Voor ons is iedere les die onze leerlingen schakelen naar een reguliere klas een succesverhaal. De meeste leerlingen zijn ooit vastgelopen in het reguliere onderwijs, en hebben een angst voor falen en onzekerheid ontwikkeld. Elk stapje dat ze via dit traject weer terug kunnen en durven te zetten in het reguliere traject is er dus één. Het is fantastisch dat het via deze weg voor onze leerlingen mogelijk is om weer terug te keren in het reguliere onderwijssysteem.’
