In de week van het gespecialiseerd onderwijs die 31 oktober begint, start ook de landelijke wervingscampagne Samen Gespecialiseerd Onderwijs. Initiatiefnemer en onderwijsbestuurder Rion Pennings en voorzitter van de sectorraad Gespecialiseerd Onderwijs Johan van Triest zijn er blij mee. Zij hopen dat niet alleen aankomend of ervaren onderwijsprofessionals aangesproken worden door de filmpjes en verhalen van leerlingen, ouders en medewerkers. Ook zij-instromers zijn van harte welkom om het talent van leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs te ontwikkelen.
Natuurlijk is het lerarentekort al langer een grote zorg, ook in het gespecialiseerd onderwijs. Maar nu Rion Pennings dit schooljaar startte met een aantal almaar openstaande vacatures, nam zij het initiatief voor een landelijke wervingscampagne: Samen Gespecialiseerd Onderwijs. Die gaat in deze week van het gespecialiseerd onderwijs online van start.
“Met meer en divers talent wordt het gespecialiseerd onderwijs nog beter”
Positieve wervingscampagne
“De nood is nog nooit zo hoog geweest”, onderstreept Rion Pennings, voorzitter van het College van Bestuur van Hub Noord-Brabant. En inderdaad: de cijfers liegen er niet om. Een op de vijftien klassen in het gespecialiseerd onderwijs in Nederland heeft geen leerkracht en vervangers zijn helemáál niet te vinden. Veel scholen houden dus hun hart vast, zeker de komende ‘coronamaanden’.
Toch is er in de wervingscampagne zeker geen sprake van gesomber. Sterker nog: de verhalen die leerlingen, ouders en medewerkers in de campagnefilmpjes vertellen over het gespecialiseerd onderwijs, zijn heel positief.
“Leren en werken in het gespecialiseerd onderwijs ís prachtig”, reageert Pennings. “Als je ergens van betekenis kunt zijn voor een ander, is het wel in onze scholen. Dat brengen we graag onder de aandacht. En dat doen we als gespecialiseerd onderwijs nu ook sámen, om zo onze krachten te bundelen.”
Op het platform gespecialiseerdonderwijsnederland.nl delen tientallen besturen voor gespecialiseerd onderwijs filmpjes en verhalen van kinderen, jongeren, ouders en collega’s én zij melden welke banen zij in de aanbieding hebben. Wie interesse heeft, kan snel zoeken in zijn of haar eigen regio.
Support van landelijke sectorraad
De landelijke wervingscampagne heeft “natuurlijk” de volle steun van de sectorraad gespecialiseerd onderwijs (GO), vertelt voorzitter Johan van Triest, naast zijn landelijke bestuurswerk voorzitter college van bestuur van de Aloysius Stichting. De sectorraad maakt zich sterk voor 761 scholen en ruim 91 duizend leerlingen in het speciaal basisonderwijs, speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs.
Van Triest: “In elke school is de kwaliteit van onderwijs afhankelijk van de relatie tussen leerling en leraar, maar dat geldt in het bijzonder voor ons gespecialiseerde onderwijs, waar leerlingen pedagogisch kampioenen nodig hebben om tot ontwikkeling te komen.” Staat die relatie tussen leerling en leraar onder druk, dan is de ontwikkeling van kinderen en jongeren “per direct in gevaar”, benadrukt hij. En daarmee wordt het toekomstperspectief van de jeugd in het gespecialiseerd onderwijs bedreigd.
“Wij halen uit onze leerlingen wat erin zit. Om een idee te geven: van onze leerlingen gaat 65 procent na het voortgezet speciaal onderwijs door naar het mbo, 20 procent gaat aan het werk en 15 procent vindt zinvolle dagbesteding. We leveren heel wat vakmannen en vakvrouwen af. Maar zonder voldoende professionals in de school gaat dat lastig.”
Niet alleen leerlingen ervaren de negatieve effecten van het lerarentekort in het gespecialiseerd onderwijs, dat geldt ook voor het thuisfront. Hierdoor stijgt de vraag naar jeugdhulp- of gezinsondersteuning. “Ook wordt de werkdruk voor medewerkers in scholen natuurlijk alleen maar groter”, merkt Pennings.
Ook zij-instromers van harte welkom
De ‘leraarvijver’ waarin alle scholen vissen, raakt steeds leger, merken Pennings en Van Triest. Daarom richt de wervingscampagne zich zeker niet alleen op aankomende of ervaren leerkrachten of pedagogisch medewerkers.
Rion Pennings: “We zoeken zeker naar zij-instromers die al dan niet fulltime aan de slag willen. Ook omdat we denken dat die met hun levens- en praktijkervaring bijdragen aan onze kwaliteit. Met meer divers talent wordt het gespecialiseerd onderwijs nog beter.”
Schilders, installateurs, kappers, lassers, koks of andere vakmensen zijn dus van harte welkom om hun kennis te komen overdragen aan leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs. Ook ouders kunnen hun kennis en talenten inzetten. En dat kan óók parttime, naast een andere baan. ”Dat doet zelfs onze minister-president”, lacht Van Triest. “Wellicht zijn er ook werkgevers die hun medewerkers een dag per week willen uitlenen aan ons onderwijs.”
Natuurlijk vraagt het werken in het gespecialiseerd onderwijs veel. Vakkennis is niet voldoende. Juíst vanwege die cruciale relatie tussen leerling en leraar is pedagogisch vakmanschap een must. Maar, benadrukt Pennings, opleidingsmogelijkheden hiervoor worden steeds flexibeler.
Kies je voor het gespecialiseerd onderwijs, dan krijg je veelal tijd en geld om naast je baan een onderwijsbevoegdheid te halen. Dat kan vaak in modules en plaats- en tijdonafhankelijk. Door eerder verworven competenties in kaart te brengen, kun je een opleiding bovendien soms verkorten. Nieuwe collega’s worden goed begeleid en gecoacht.
Passie staat voorop
Wie eenmaal werkt in het gespecialiseerd onderwijs, wordt er meestal door gegrepen. “Uit onze tevredenheidsonderzoeken blijkt dat collega’s de afwisseling in hun baan fijn vinden”, vertelt Pennings, “net als de sfeer en de samenwerking in hun team. Maar op één staat toch de passie voor leerlingen. En juist dát laten we zien in onze campagne.”