In de combiklas van De Mackayschool kunnen kinderen met een zorgindicatie en een schoolindicatie hun talenten ontdekken
Op de Mackayschool in Meppel vind je een bijzonder soort groep, waarin kinderen zitten met een onderwijsindicatie en kinderen met alleen een zorgindicatie, vanuit organisatie Cosis. In deze combigroep krijgen kinderen de kans om gedurende ongeveer twee jaar te kijken of ze ondanks een zorgindicatie tóch niet naar een vorm van (speciaal) onderwijs kunnen. Inge Linde (37) geeft les aan deze groepen: “Het uitgangspunt van Cosis en de Mackayschool is dat ieder kind recht heeft op onderwijs; wij nemen daarom de tijd om ook bij kinderen met een zorgindicatie uit te zoeken of er een onderwijsperspectief is.”
In de gecombineerde zorg- en onderwijsgroepen van de Mackayschool zitten 4 à 5 leerlingen met een zorgindicatie en 4 à 5 kinderen met een onderwijsindicatie. Kinderen kunnen hier vanaf hun vierde jaar terecht en krijgen vanaf hun vijfde jaar een onderwijs toelaatbaarheidsverklaring (TLV). Als zij na ongeveer twee jaar deze combigroep verlaten, stromen zij uit naar speciaal (basis)onderwijs of regulier onderwijs. “Wij hebben een grote regiofunctie”, vertelt Inge. “Onze leerlingen komen uit alle hoeken en hebben verschillende achtergronden, van gedragsproblematiek tot fysieke uitdagingen. Doordat ze in kleine groepen les krijgen, kunnen we ze alle aandacht geven die ze nodig hebben. Zo hebben we alle tijd en ruimte om te ontdekken of er toch niet een onderwijsperspectief voor ze is.”
Samenwerking leerkracht en persoonlijk begeleider
Inge is al zeven jaar de vaste leerkracht op deze groep, samen met een persoonlijk begeleider van Cosis. Samen werken ze met de kinderen aan onderwijsdoelen, zelfredzaamheid, schoolse voorwaarden en zindelijkheid. “We geven de reguliere vakken, zoals taal, rekenen, handvaardigheid, zelfstandig werken en muziekles”, vertelt Inge. “Daarnaast krijgen de kinderen groepslogopedie, -fysiotherapie en gym van de specialisten. De meeste kinderen hebben daarnaast ook nog individuele therapie. Gedurende de dag spreken we met gebaren als visuele ondersteuning. De persoonlijk begeleider is verantwoordelijk voor de kinderen met een zorgindicatie en de leerkracht voor de kinderen met een onderwijsindicatie. Het programma en lesaanbod zijn voor iedereen gelijk, al werken we uiteraard op eigen niveau volgens het ontwikkelingsperspectief.”
Sociaal-emotionele vaardigheden
Naast de lessen is er over de gehele breedte van het lesprogramma aandacht voor sociaal-emotionele vaardigheden. Inge legt uit dat ze dit in de klas doen met behulp van allerlei oefeningen. “Zo is er een oefening in omgaan met teleurstellingen. Bijvoorbeeld: een leerling is heel verdrietig omdat hij die dag niet het hulpje van de leerkracht is. De pedagogisch medewerker gaat dan achter de leerling zitten fluistert zachtjes tegen de leerling, als ware het zijn innerlijke stem: ‘Ik vind het jammer dat ik geen hulpje ben vandaag, maar het is wel leuk dat mijn klasgenoot dat wél is. En de volgende keer ben ik weer aan de beurt.’ Zo helpen we de leerling zijn gedachten op een ander spoor te zetten en om te gaan met gevoelens van teleurstelling. Dat werkt heel goed. Op een gegeven moment hebben ze ons daar niet meer bij nodig, en zetten ze zelf hun negatieve gedachten om.”
Zelfvertrouwen opbouwen
Anders dan in het reguliere onderwijs, krijgen de leerlingen in de gecombineerde zorg- en onderwijsgroepen vanaf het eerste jaar al voorzichtig aan les in cijfers en letters. “We proberen ze al vroeg nieuwsgierig te maken en hopen dat ze iets oppikken”, legt Inge uit. “We kijken heel zorgvuldig naar de mogelijkheden die ieder kind heeft en zoeken altijd naar het hoogst haalbare, zonder het kind hierbij enige druk op te leggen. Kinderen die bij ons komen, hebben soms eerst regulier onderwijs gevolgd. Veel van hen kregen daar te horen dat ze niet goed genoeg waren. Daardoor is hun zelfvertrouwen volledig afgebrokkeld. Wij bouwen dat zelfvertrouwen weer op en gaan uit van de kracht en talenten van deze kinderen. Met als resultaat een klas vol blije leerlingen. En dat heeft ook zijn weerslag op hun ouders. Sommige ouders moeten best een drempel over om bij ons te komen. Maar vaak zijn ze blij en opgelucht als ze zien hoe hun kinderen hier opbloeien en soms ineens toch grote stappen in de ontwikkeling maken die elders stagneerde. En soms is die ontwikkeling er ook niet, maar dan weten we dat we in elk geval goed onderzocht hebben wat de mogelijkheden van het kind zijn.”
Vervolgstappen
Hoe het met de kinderen gaat, wordt een paar keer per jaar besproken met de ouders en alle betrokkenen vanuit school. Dat zijn zowel de leerkracht als de persoonlijk begeleider, maar bijvoorbeeld ook de fysiotherapeut en logopedist. “We bespreken de zorg- en onderwijsdoelen, de ontwikkeling en het ontwikkelingsperspectief van de leerling. En aan het einde van de twee jaar in deze gecombineerde zorg- en onderwijsgroep bepalen we de vervolgstappen; dan stromen de leerlingen door naar een voor hun passende plek.”
